Бо време на Интернет и на глобалната комуникација, кога за дофат на сите информации е доволен само еден клик на компјутерот, тој едноставен еден клик им врши работа само на помалку од 25 отсто Македонци. Оние што знаат англиски јазик. Другите сé уште живеат во виртуелниот мрак на новото информатичко општество. Имаат ограничен пристап до неограничените информации, а нивниот интерес е сведен на локалните интернет-страници напишани на македонски јазик или на некој од другите јужнословенски јазици што ги разбираат.
Ограничен пристап до неограничени информации
Македонскиот јазик го нема во понудениот избор на гугл-машината за преводи. Што значи тоа?
Дека сите Македонци што не го разбираат англискиот јазик, а процентот е прилично голем (само околу 25 отсто го зборуваат и го разбираат) имаат ограничен пристап кон Интернет.
Кога би го имало нашиот јазик на „гугл машината за преводи“ Македонците кои не говорат друг јазик освен мајчиниот би можеле слободно да сурфаат по Интернет и да читаат на единствениот јазик кој го разбираат. Освен тоа, и останатите кои не го говорат, ниту разбираат македонскиот јазик би можеле да ги читаат нашите интернет-страници на својот мајчин јазик, кој и да е.
Во време кога се бориме да бидеме разбрани, кога пред нас се исправени низа политички проблеми кои треба да бидат решени, кога упорно инсистираме да се чуе и нашиот глас по одредени прашања - безгласни сме на светската интернет-мапа. Македонија е во црната дупка на глобалната мрежа на комуникација.
- Автоматските преведувачи се добри за сите оние кои сакаат да бидат информирани, а немаат познавање на друг јазик, освен мајчиниот, во случајов македонскиот. Овие преведувачи не се целосно точни, често се прават грешки, изоставени се семантичките и граматичките правила, но се добра основа елементарно да се разбере содржината на некој текст или интернет-страница. Вака, најголем дел од содржините за оние кои не разбираат англиски не се никаква мотивација, ниту пак имаат пристап до нив, зошто не ги разбираат - вели Филип Стојановски од „Метаморфозис“.
Не може да зборуваме за развој на информатичко општество кога нема елементарна основа за тоа. Кога не се зема во предвид фактот дека најголем дел од македонското население не говори, ниту разбира друг јазик, освен македонскиот.
- „Метаморфозис“ пред четири години направи истражување во земјава, обидувајќи се да ги детерминира факторите за развој на информатичкото општество. Нашето истражување откри дека само 23.8 отсто од Македонците разбираат, говорат и читаат на англиски јазик. Останатиот дел од анкетираните не знаеја ниту еден друг јазик, освен македонскиот. Тоа значи дека овој голем процент на потенцијални интернет-корисници не можат да користат Интернет или се ограничени да ги користат јужнословенските јазици кои ги познаваат, како српскиот, албанскиот, хрватскиот или босанскиот - вели Стојановски.
Гугл има и сервис за огласување. И тој е достапен на сите јазици, но не и на македонски.
- Претпоставувам дека во овој случај пресуден е пазарот. Во Македонија пазарот не е доволно голем според нив, па затоа го нема нашиот јазик и не може да се огласува на македонски. Во овој случај логиката е пазарна и не оди по принципот на ајде да ги направиме сите мали луѓе и мали народи среќни. Во овој случај треба да се помине тој праг на видливост, за да му се обрне внимание и на нашиот јазик - вели Стојановски.
Гугл нема ништо против македонскиот јазик
Што треба да направиме за „Гугл“ да го стави македонскиот јазик во сервисот за преводи? Треба што повеќе да преведуваме. Тоа значи дека македонските интернет-страници треба да се фокусираат кон двојазичност. Да имаат барем англиска верзија.
- Дали македонскиот јазик ќе биде ставен на сервисот за преводи на „Гугл“ зависи од бројот на двојазичните текстови објавени на Интернет. На „Гугл“му е важно преводите да бидат добри. А тие се добри кога има голем број преведени текстови од македонски. Колку повеќе текстови, толку повисок е и квалитетот на преводите, а со тоа се зголемуваат шансите и нашиот јазик да влезе во листата на „Гугл“. Тие немаат ништо против нашиот јазик, ниту пак внесувањето на македонскиот јазик на листата е поврзано со некаква економска корист. Едноставно во моментов немаме доволен број двојазични текстови на Интернет. Кога ќе се надмине прагот на видливост на македонскиот јазик, зацртан според утврдените коефициенти на „Гугл“, тогаш и нашиот јазик ќе се најде на нивната листа - вели д-р Игор Трајковски, професор по компјутерски науки на универзитетот „Њујорк“ во Скопје, креатор на веб-страницата „Тајм.мк“ и поранешен практикант во компанијата „Гугл“.
Од Министерството за информатичко општество велат дека ставањето на македонскиот јазик на листата на преводи на „Гугл“ сепак е условено од економската корист на компанијата.
- Имавме иницијатива од нашето министерство до „Гугл“, но тие во моментов не се заинтересирани да го стават и македонскиот јазик на сервисот за преводи. Сé уште не гледаат економска ќар од тоа, односно не им е исплатливо. Ние не може ништо да направиме во врска со тоа. Од нив зависи дали македонскиот јазик ќе го има на нивниот сервис за преводи - вели Иво Ивановски, министер за информатичко општество.
Блогери, пишувајте и на англиски!!
Темава е прилично актуелна и кај македонските блогери, кои постојано укажуваат на неопходноста и нашиот јазик да се најде на овој сервис за превод.
- Се прашувам кој треба да и шепне не Владата и на новоформираното министерство за информатичко општество дека покрај албанскиот, српскиот, хрватскиот и бугарскиот, редно е и македонскиот јазик да се најде на овие сервиси. Зарем е толку скап тој проект што би овозможил и нашиот јазик да се најде во листата на светските јазици, кои меѓусебе автоматски ги преведува гугл-машината за преводи - пишува во текстот насловен „Македонскиот јазик е во црна дупка на светските интернет-пребарувачи“ објавен на блогот volanskopje.blog.com.mk.
На блогот е објавен уште еден текст со кој се поттикнуваат нашите блогери да пишуваат и на англиски.
- Одамна им советувам на сите што знаат англиски, да пишуваат одвреме навреме и на англиски. Особено тогаш кога се работи за некоја тема каде што се зборува за историски и археолошки теми поврзани со Македонија. Кога се дава фотосторија од некое место што треба да се промовира - пишува блогерот во текстот насловен „Зошто е важно да пишуваме на англиски јазик... блогери пишувајте на англиски!!!“.
Македонскиот јазик е јазик што го зборуваат нешто повеќе од 2 милиони луѓе. Сé што ќе напишеме на нашиот мајчин јазик останува закопано меѓу овие два милиони луѓе.
- Така светот не може да нé разбере. Во време на Интернет, кога луѓето сé повеќе се информираат преку глобалната мрежа, од официјалните сајтови на државни институции, непростливо е што нашиве институции, посебно оние од областа на историјата и културата, немаат активни сајтови на англиски јазик.
Извор: (26.05.2009). Македонскиот јазик - црна дупка на светските интернет -пребарувачи. Нова Македонија
Нема коментари:
Објави коментар